Nguyen Quoc Minh - Doanh nhân Ngày Đêm | Tin tức | Sự kiện & bình luận | Trấn áp không dập tắt được những tiếng nói yêu nước phản kháng

Luật gia Lê Hiếu Đằng

NĐ: " Chúng ta phải có thói quen như thế giới hiện nay là phải tôn trọng các ý kiến khác nhau, vấn đề khác chính kiến là điều rất bình thường. Miễn là chúng ta đấu tranh trong hòa bình, không bạo lực, không gây chết chóc. Chúng tôi phản đối hoàn toàn những ai muốn gây chết chóc đổ máu.Đấu tranh bằng tiếng nói, bằng biểu tình, bằng những gì mà luật pháp đã cho phép, thì tôi nghĩ rằng Nhà nước phải tôn trọng. Nếu không, Nhà nước sẽ đẩy một số người, vì không có các hoạt động..., họ lại đi vào các hoạt động khác, nó tại hại hơn, thì lúc đó là… đó là những bất ổn chính trị hết sức nghiêm trọng." - Luật gia Lê Hiếu Đằng.

Nhạc sĩ Việt Khang

Trấn áp không dập tắt được những tiếng nói yêu nước phản kháng

Phiên tòa xử hai nhạc sĩ Việt Khang và Trần Vũ Anh Bình vừa kết thúc sáng hôm nay 30/10/2012. Giống như nhiều người bày tỏ thái độ chống Trung Quốc xâm lược một cách quyết liệt trong thời gian gần đây, tòa án Việt Nam lại dành cho hai nhạc sĩ nhiều năm tù với tội danh « tuyên truyền chống Nhà nước ».
Bình luận về vụ án Việt Khang trong bối cảnh xẩy ra nhiều vụ bắt bớ và kết án tù những người bất đồng chính kiến tại Việt Nam, từ TP Hồ Chí Minh, luật gia Lê Hiếu Đằng, nguyên Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho biết ý kiến.

RFI : Xin kính chào luật gia Lê Hiếu Đằng. Phiên tòa xét xử hai nhạc sĩ Việt Khang và Trần Vũ Anh Bình vừa kết thúc. Xin luật gia cho biết nhận định của ông về phiên tòa này.

Ông Lê Hiếu Đằng : Phiên tòa sáng nay xét xử nhạc sĩ Việt Khang và nhạc sĩ Trần Vũ Anh Bình thì cũng như tất cả các phiên tòa khác, như phiên tòa xử anh Cù Huy Hà Vũ, hay mới đây xử 3 blogger (Nguyễn Văn Hải, Tạ Phong Tần và Phan Thanh Hải). Nói là phiên tòa công khai nhưng không khí rất là căng thẳng. Công an dàn lực lượng ra để đối phó với những người đi tham dự phiên tòa. Nếu đã nói công khai minh bạch, tại sao không cho dân người ta tham dự ? Và nếu không cho nhân dân tham dự, thì ít nhất cũng phải cho người thân được tham dự. Nhưng gần đây, có hiện tượng, ngay cả những người thân, ví dụ sáng nay chẳng hạn, những người thân của anh Việt Khang và Trần Vũ Anh Bình lại không được dự. Tôi nghĩ là điều đó là không có dân chủ. Nhất là đối với lực lượng báo chí thì chúng ta cứ cho tham gia, kể cả báo chí nước ngoài nói chung.

Nếu nhà nước thấy rằng việc làm của mình đúng đắn, tự tin, thì mình làm công khai minh bạch, cho nhiều người tham gia càng tốt, thì cái việc làm mình nó sáng tỏ. Còn nếu thấy việc làm chưa đủ tự tin, hay là như thế nào đó, mà lại úp úp mở mở, và dàn hết lực lượng cảnh sát công an ra để ngăn chặn, thì tôi cho là cái này rất là « thất chính trị ». Anh có thể thắng, theo nghĩa nào đó, là xử tù người ta. Nhưng cái mất của anh rất lớn, là mất lòng tin của dân, và ảnh hưởng đến uy tín của nhà nước Việt Nam. Nhất là trong thời buổi này, vấn đề nhân quyền, vấn đề bảo vệ các quyền tự do dân chủ của công dân tất cả các nước đang là một vấn đề mà người ta đều rất quan tâm với xu thế tiến bộ hiện nay.

RFI : Vừa rồi, như ông biết, tại Việt Nam diễn ra một loạt các vụ xét xử hay bắt bớ, với nhiều án tù với tội danh chống Nhà nước. Phải chăng có một chủ trương trấn áp thực sự, một làn sóng trấn áp của chính quyền đối với những người bất đồng chính kiến ?

Ông Lê Hiếu Đằng : Tôi cho rằng, đứng trước đòi hỏi chính đáng của người dân, trước phong trào đấu tranh vì dân chủ, vì tiến bộ xã hội, đấu tranh để thực hiện các quyền tự do dân chủ của công dân đã được quy định trong Hiến pháp, thì thay vì đáp ứng lại các đòi hỏi chính đáng ấy, cũng như các đòi hỏi về ruộng đất của nông dân, thì chính quyền lại dùng các biện pháp trấn áp. Bắt bớ, đàn áp, đạp vào mặt người biểu tình, bắt người dân, hay đàn áp các cuộc đấu tranh của nông dân Văn Giang, Hải Phòng, Nam Định… hay một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.

Thế thì cái này đem đến một hậu quả như thế nào, thì chúng ta đã biết rõ. Đó là làm cho lòng dân ngày thêm bất bình, chứ nó không đi đến đâu cả. Mặc dầu anh dùng những bản án nặng nề đối với Cù Huy Hà Vũ, đối với 3 blogger vừa rồi, rồi đối với một số người đấu tranh khác, và sáng nay là Việt Khang. Có tin là 4 năm tù, có tin là 5 năm tù. Còn anh Anh Bình thì 6 năm tù gì đó.

Tôi thấy những cái bản án đó rất nặng nề so với những gì các anh, các chị ấy đã làm. Có lẽ người ta muốn dùng các biện pháp phát xít để mà làm cho người dân, để làm cho giới trí thức, giới văn nghệ sĩ phải sợ, không hưởng ứng phong trào đấu tranh vì dân chủ, vì tiến bộ xã hội, đấu tranh chống lại cường quyền hiện nay trên đất nước Việt Nam.

Nhưng tôi nghĩ, dân tộc Việt Nam có truyền thống, anh càng trấn áp, thì… Mà chính tôi đi làm cách mạng, và chính các vị lãnh đạo cách mạng đã nói với tôi đấy : « Ở đâu có áp bức, thì ở đấy có đấu tranh thôi ». Anh dùng cái biện pháp đó thì cũng không thể nào dẹp được phong trào đấu tranh hiện nay, mà anh phải bằng chính nghĩa của anh, phải bằng sự minh bạch của anh.

RFI : Thưa ông, vừa rồi ông có nói đến việc tòa kết án hai nhạc sĩ thì quá nặng so với hành động của họ. Không biết như vậy ông muốn nói rằng, họ cũng có thể bị kết một cái án nhất định trong chế độ hiện hành, hay ý ông muốn nói rằng, cần phải có một sự khoan hồng từ phía Nhà nước ?

Ông Lê Hiếu Đằng : Tôi có trên tay hai bản nhạc của nhạc sĩ Việt Khang. Thì hai bản nhạc này không có nội dung gì nghiêm trọng cả. Bởi vì hiện nay, còn có nhiều người nói nặng nề hơn nữa. Ví dụ như, tôi đọc một đoạn trong bài « Việt Nam tôi đâu ? », « Già trẻ, gái trai, giơ cao tay chống xâm lược, chống kẻ nhu nhược bán nước Việt Nam ». Tôi nghĩ có lẽ « Nhà nước » xử cái câu sau đấy, có đúng không ?

Giơ tay chống « xâm lược », « xâm lược » ở đây người ta hiểu là chống Trung Quốc, những thành phần hiếu chiến Trung Quốc, còn việc « chống kẻ nhu nhược bán nước Việt Nam », thì nếu ai nhu nhược thì người đó phải chịu, có phải không ? Nói « nhu nhược » đây anh cho là ám chỉ Nhà nước mình, vậy Nhà nước mình có nhu nhược hay không nhu nhược mà lại phải xử án ? Nếu chúng ta không nhu nhược, thì bằng hành động của chúng ta, chúng ta phải chứng tỏ là chúng ta không nhu nhược. Chúng ta phải chứng minh cho nhân dân biết là nhạc sĩ Việt Khang nói vậy đấy, nhưng tôi không nhu nhược đây, bằng các hành động chống lại việc nó bức bách ngư dân này, cho báo chí phản bác lại một cách công khai luận điệu hiếu chiến của bọn cầm quyền Trung Quốc, hay trên báo chí, ví dụ như tờ báo Hoàn cầu của Trung Quốc chẳng hạn. Thì anh làm như vậy, thì làm sao nói anh nhu nhược được ?

Thậm chí nhiều người còn dùng những chữ còn mạnh mẽ hơn cả Việt Khang nữa như « hèn nhát ». Nhiều người đây là nhiều quan chức, đảng viên cũng dùng chữ đó, chứ không phải chỉ là những người bình thường đâu. Thì như vậy đâu phải là một tội nặng nề, thậm chí không phải là tội nữa. Mà đó là một sự phê phán, bằng âm nhạc phê phán thái độ chưa thỏa đáng của Nhà nước mình đứng trước hành động xâm lược trắng trợn của Trung Quốc.

Cứ nói "16 chữ vàng, 4 tốt". Cái miệng thì nói như vậy, nhưng hành động thì xâm lược. Thậm chí còn những mưu toan xâm lấn trên bộ, như đưa người vào đứng chân ở những vị trí chiến lược của Việt Nam, thậm chí lũng đoạn về mặt kinh tế và chính trị nữa, làm dân Việt Nam phải lo cái đó.

Mà nhạc sĩ Việt Khang nói lên cái tâm trạng đó của người dân Việt Nam, nhất là giới trẻ Việt Nam hiện nay. Cũng như vừa rồi em Nguyễn Phương Uyên bị bắt, một số nhân sĩ trí thức chúng tôi đang tính sẽ có một tuyên bố về vấn đề này, cũng như tuyên bố về vấn đề bắt bớ hiện nay, để tỏ thái độ chính trị của chúng tôi trước những hành động không đúng mức của Nhà nước.

Trong bài hát thứ hai : « Xin hỏi anh là ai ? » « Xin hỏi anh là ai ? Sao anh bắt tôi ? Tôi làm điều gì sai ? Xin hỏi anh là ai ? Sao bắt tôi chẳng một chút nương tay ? Xin hỏi anh là ai ? Sao không cho tôi xuống đường để bày tỏ… », tôi thấy là, nếu mấy anh công an, hay Nhà nước chúng ta thấy rằng, đây là ám chỉ lực lượng công an, hay là như thế nào thì tôi thấy… Mà nói thẳng là, đấy là chưa nói việc công an, quân đội là con em của nhân dân, là con em của những nông dân, tại sao lại đàn áp nông dân ở Văn Giang, tại sao lại trấn áp gia đình anh Vươn ở Hải Phòng ? Rồi tại sao lại đạp vào mặt anh Đức (Nguyễn Chí Đức) ở Hà Nội, rồi bắt những người yêu nước ở Sài Gòn ? Hôm tôi biểu tình, tôi chứng kiến bắt người như bắt một con heo.

Thì những câu hỏi này làm cho những người công an phải suy nghĩ. Anh là người Việt Nam, thì anh đứng về phía Việt Nam hay phía Trung Quốc ? Trong khi mà chúng tôi biểu tình chống Trung Quốc (gây hấn), chứ không phải biểu tình chống Việt Nam, theo Trung Quốc, nhưng mà các anh lại đi đàn áp chúng tôi là những người đi biểu tình, cũng như bây giờ bắt bớ anh Việt Khang và xử 4, 5 năm tù. Thế thì anh đứng về phía ai ? Anh đứng về phía Trung Quốc, hay đứng về lợi ích tối cao của đất nước Việt Nam, Tổ quốc Việt Nam ?

(Có) những người phải trả lời trước lịch sử, trước nhân dân về vấn đề này. Với việc sử dụng tòa án, trấn áp anh cũng không dẹp tắt được ngọn lửa yêu nước của nhân dân Việt Nam đâu. Nó sẽ bùng lên thôi chứ không thể nào dập tắt được. Tôi nghĩ như vậy.

Với hai bài nhạc này, tôi đánh giá là anh Việt Khang chẳng có tội gì hết. Các sáng tác của anh Trần Vũ Anh Bình thì tôi chưa được biết.

Nếu mà với các bản nhạc này mà có tội, thì bản thân rất nhiều người Việt Nam hiện nay đang có tội, kể cả các vị lão thành cách mạng, như tướng Vĩnh, hay những người thường hay phát biểu trên các phương tiện công khai. Ví dụ như tôi nói anh Trần Mạnh Hảo, trước đây là nhà thơ, bộ đội, đã từng đi chiến đấu. Anh ấy có cả những bài thơ còn quyết liệt hơn cả cái này nữa. Và còn nhiều người nữa chứ không chỉ có anh Trần Mạnh Hảo.

Thế thì sao ? Nếu bắt thì có lẽ là Nhà nước Việt Nam không đủ các nhà tù để giam chứa những người yêu nước hiện nay trên cả nước, trong đó có Sài Gòn – TP Hồ Chí Minh. Ví dụ như, ký tên vào các kiến nghị vừa rồi, thì có hàng ngàn người, thì anh giam hàng ngàn người đó đi. Những tư tưởng này (trong hai bài hát của Việt Khang) thì cũng như vậy đi.

Thành ra tôi cho rằng, cái biện pháp trấn áp phát xít, bắt bớ giam cầm có tác dụng ngược, rất là nguy hiểm. Nó rất có hại cho chính quyền Việt Nam.

Với tư cách một công dân, tôi đề nghị từ ông Tổng bí thư cho đến Chủ tịch nước cho đến các lãnh đạo cao cấp khác phải xem xét lại vấn đề này một cách nghiêm túc, để mà ngăn chặn cái làn sóng, nếu như anh nói có cái làn sóng đó, mà đúng là hiện nay có cái làn sóng đàn áp bắt bớ đối với những người yêu nước, đối với những người khác chính kiến.

Chúng ta phải có thói quen như thế giới hiện nay là phải tôn trọng các ý kiến khác nhau, vấn đề khác chính kiến là điều rất bình thường. Miễn là chúng ta đấu tranh trong hòa bình, không bạo lực, không gây chết chóc. Chúng tôi phản đối hoàn toàn những ai muốn gây chết chóc đổ máu.

Đấu tranh bằng tiếng nói, bằng biểu tình, bằng những gì mà luật pháp đã cho phép, thì tôi nghĩ rằng Nhà nước phải tôn trọng. Nếu không, Nhà nước sẽ đẩy một số người, vì không có các hoạt động..., họ lại đi vào các hoạt động khác, nó tại hại hơn, thì lúc đó là… đó là những bất ổn chính trị hết sức nghiêm trọng.

Xin chân thành cảm ơn ông Lê Hiếu Đằng

Trọng Thành

Nguồn >>> Trấn áp không dập tắt được những tiếng nói yêu nước phản kháng (RFI)

TIN LIÊN QUAN:

Anh là ai ? Nhạc và lời : Việt Khang. Thể hiện: Việt Khang

[05.10.2011 19:49]
Tổ quốc lâm nguy - Xin đừng Vô cảm !
Nhạc sỹ Việt Khang vừa có sáng tác mới và tự trình bày ca khúc : Anh là ai ?
Giải đáp câu hỏi "Anh là ai ?" được Nhạc sỹ Việt Khang thể hiện đầy xúc động và kêu thét vào những ai đang tự đánh mất phẩm giá là người con của Tổ quốc Việt Nam trước nguy cơ giặc Tàu đang ráo riết thực hiện mưu đồ xâm chiếm, tiêu diệt Dân tộc Việt Nam.

Nhóm lợi ích nhân danh ổn định chính trị - Tiến sỹ Lê Đăng Doanh trả lời báo chí nước ngoài.

[06.09.2012 17:43]
NĐ: “Kinh nghiệm cho thấy thất bại thường là đứa con hoang, thí dụ như ngay vụ Vinashin cũng không ai đứng ra chịu trách nhiệm cá nhân và cũng chưa xác định được trách nhiệm cá nhân”. "Hiện nay đã hình thành một tầng lớp đặc quyền, đặc lợi, cản trở mọi cải cách cần thiết, nhân danh ổn định chính trị - xã hội" - Tiến sỹ Lê Đăng Doanh

Hoa Kỳ kêu gọi thả Tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ

[05.04.2011 10:42]
Hoa Kỳ là quốc gia đầu tiên chính thức lên tiếng về vụ xét xử và kết án tiến sỹ luật Cù Huy Hà Vũ, người bị tuyên phạt bẩy năm tù giam và ba năm quản chế hôm 4/4/2011.

Tôi lên tiếng vì lợi ích chung của đất nước - Tiếng nói đồng tình của đại đa số nhân dân Việt Nam.

[29.10.2010 19:49]
Trưng cầu ý dân về dự án Bauxite Tây Nguyên do trang mạng Dân Trí khởi xướng từ ngày 26-10-2010 đã kết thúc vào ngày 29-10-2010. Kết quả biểu quyết được ghi nhận trên mạng là :
Đồng ý với ý kiến Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên: 3427 (7%)
Đồng ý với kiến nghị của các nhân sĩ, trí thức : 43518 (91%)
Ý kiến khác : 655 (2%)
Đến nay danh sách bản kiến nghị dừng khai thác dự án Bauxite Tây Nguyên là : 2408 người.
Bà Nguyễn Thị Bình, nguyên phó chủ tịch nước là một trong những nhân sỹ đã ký tên vào bản danh sách kiến nghị dùng dự án Bauxite Tây Nguyên.

Nguyên Chủ tịch Quốc hội khuyến nghị đổi mới hệ thống chính trị

[07.12.2010 21:00]
...Lỗi hệ thống là lỗi từ gốc đến ngọn, từ lý thuyết đến mô hình và đã được cuộc sống kiểm nghiệm là chưa phù hợp với thời đại ngày nay. Lâu nay chúng ta thường mới nói tới cái lỗi của mô hình thôi.
Có lẽ, lỗi hệ thống rõ ràng nhất, cụ thể nhất, toàn diện và triệt để nhất chủ yếu là từ khi chúng ta chuyển từ Cách mạng dân tộc dân chủ sang Cách mạng xã hội chủ nghĩa theo mô hình của Cộng hòa Xô Viết - một mô hình rất xa lạ với những mô hình và lý thuyết phổ quát. Mà mô hình của Cộng hòa Xô Viết thì lại bắt nguồn từ những lý thuyết của chủ nghĩa Marx-Lenin.- Nguyễn Văn An.

Diễn biến hòa bình và tuyên truyền của các thế lực phản động chống Việt Nam ?

[05.05.2010 20:21]
Mời quý vị ghé coi một số hình ảnh lạ về các thế lực phản động chống Việt Nam.

Phản hồi của công dân Nguyễn Chí Đức trước vụ việc bị Công an đạp vào mặt khi tham gia biểu tình phản đối bành trướng Trung Quốc xâm lược.Thấy gì qua phát biểu của tướng Nguyễn Đức Nhanh ?

[03.08.2011 18:04]
Không chỉ Dân tộc Việt Nam mà còn cả nhân loại trên thế giới xem Video Clip được phát trên You Tube về hành vi đàn áp giả man của Công an Quận Hoàn Kiếm Hà Nội đối với Công dân Nguyễn Chí Đức. Sự kiện này đã được các nhân sĩ trí thức gửi đơn yêu cầu GĐ Công an TP. Hà Nội trả lời và xử lý. Tuy vậy, kết luận của Công an Hà Nội đăng trên báo Hà Nội Mới đã phủ nhận những gì mà Đại úy Công an Phạm Hải Minh đạp vào mặt Công dân Nguyễn Chí Đức đã và đang dấy lên trong mỗi con người sự căm ghét tăng nặng với bọn ác ôn đang sống bám vào tiền thuế của dân mà hành xử như bè lũ bành trướng Trung Quốc đã bắn giết người dân Việt Nam tại Biên giới 1979 và bắn giết các binh sĩ Việt Nam bảo vệ Hoàng sa - Trường Sa, đánh đập cướp bóc ngư dân trên lãnh hải Việt Nam.

Nhà thơ Hoàng Cầm là một trong những nhân tài Nhân văn - Giai phẩm.

[06.05.2010 22:22]
Nhà thơ Trần Dần, Nguyễn Hữu Loan vừa mới từ trần không bao lâu, thì nay Nhà thơ Hoàng Cầm lại ra đi để gặp các Nhà thơ, nhà văn nổi tiếng Nhân văn - Giai phẩm. Nhà thơ Hoàng Cầm sinh 22-2-1922, từ trần 6-5-2010. Tang lễ được tổ chức tại nhà tang lễ Bộ Quốc Phòng, số 5 Lê Thánh Tông, Hà Nội, từ 13 giờ - 15 giờ ngày 11/5/2010 và di quan đến Khu A nghĩa trang Văn Điển.
Ngày-dem.com trân trọng giới thiệu Phong trào Nhân Văn - Giai Phẩm và 3 bài thơ của nhà thơ Hoàng Cầm thay cho nén hương thơm thương tiếc Nhà thơ Hoàng Cầm. Cầu mong nơi Suối Vàng, Nhà thơ Hoàng Cầm yên giấc ngàn thu và phù trợ cho các Nhà thơ,nhà văn đang sống sức khỏe và có nhiều thơ hay để đời đời con cháu kính trọng.

Mao Trạch Đông, ngàn năm công tội - tác giả Tân Tử Lăng

[17.04.2010 21:29]
NĐ: Trong cuốn sách dày công nghiên cứu "Mao Trạch Đông,ngàn năm công tội" đang bán rộng rãi trên thị trường là tác phẩm của Đại tá Tân Tử Lăng , cán bộ nghiên cứu và giảng dạy tại Học viên quân sự cao cấp, Đại học quân chính, Đại học Quốc phòng Trung Quốc đã viết : "Chẳng có mục tiêu cao đẹp của chủ nghĩa cộng sản nào hết, đây là một mệnh đề do người sáng lập chủ nghĩa Mác nêu ra hồi trẻ và đã từ bỏ vào những năm cuối đời......"

Không thể thấy rõ, thấy hết… Trung Quốc ngay từ đầu - Tác giả : Dương Danh Dy, nhà nghiên cứu Trung Quốc .

[26.08.2010 04:49]
Còn ai bảo tôi ngu, tôi xin nhận và cám ơn. Xin nói không phải là để bào chữa cho sự kém cỏi của mình, ngay đến Khorutsov, nhân vật nổi tiếng một thời của Liên Xô cũ đã phải cay đắng thốt lên: “chỉ có những thằng ngu mới tin được Trung Quốc” sau khi bị họ lừa một cách vô cùng khôn khéo ! Và không ít người Mỹ cũng đã ăn phải quả đắng của Trung Quốc đấy ! - Dương Danh Dy

Nhà nghiên cứu Dương Danh Dy ở Hà Nội bình luận về thái độ của đảng cộng sản Trung Quốc trước các hoạt động gần đây tại Biển Đông.Không ai được mặc cả lợi ích của Việt Nam ở Biển Đông

[10.08.2010 18:33]
.." Trước hết phải có sự chuẩn bị tư tưởng cho người dân trong nước. Việt Nam muốn chung sống hòa bình, làm láng giềng tốt của Trung Quốc, nhưng vẫn phải luôn luôn cảnh giác trước chính sách bành trướng - bá quyền của Bắc Kinh.

Việt Nam cần tăng cường quan hệ với các nước Asean, các cường quốc như Mỹ, Nga, Ấn Độ, các nước cùng cảnh ngộ như Nam Hàn..." - Dương Danh Dy.

Nhà văn Nguyên Ngọc trả lời phỏng vấn về sự bế tắc,phá hủy môi trường, giá bèo nhưng rủi ro cao khi chỉ bán quặng Bauxite Tây Nguyên cho một khách hàng là Trung Quốc ?

[02.06.2010 05:30]
Sau chuyến đi trái chiều, nhưng cùng thời điểm với phái đoàn do phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải dẫn đầu, Nhà văn Nguyên Ngọc đã chứng kiến tận mắt những gì đang xảy ra tại các dự án Bauxite Tây Nguyên đang vận hành...

DUYỆT BINH TẠI NGA. Ông Dmitry Medvedev nói :“Stalin là nhà độc tài đã phạm các tội ác chống nhân dân”.

[10.05.2010 19:16]
*****
Phải nói , hồ BaiKal của Nga là hồ nước ngọt sâu nhất và nhiều tuổi nhất trên thế giới tạo nguồn nước mát nuôi dưởng sức mạnh hòa bình cho nhân loại.